kıbrıslı aşık kenzi

Kıbrıs Destanı ile tanınan kıbrıslı türk şair.

Asıl adı İbrahim Kasım olan âşık kenzi, 1796 yılında Lefkoşa'da dünyaya geldi. On iki yaşlarında iken Anadolu'ya geçerek, Bektaşi tekkelerinde yetişir. Saz çalma hususunda da yeteneği nedeniyle hayatını âşıklıkla kazanmaya başlayan Kenzî Anadolu'nun bir çok şehrini ve balkanları gezip gördükten sonra evlenerek Edirne'ye yerleşir, fakat orada uzun süre kalamaz.

aşık kenzi Mağrib'de askerlik görevini de yaptıktan sonra 1817'de doğduğu yer olan Kıbrıs'a geri gelir; buralarda gördüklerini, geri dönüşü esnasında gemide uğradığı fırtınayı, bir süre kaldığı Mısır izlenimlerini, Dâsitan-ı Sergüzeşt (Macerayı Sergüzeşt) destanında dile getirir, (1233) bu destanda dönemin Mısır valisi olan Mehmed Ali Paşa'ya övgülerde bulunur.

Reşid Ahmet Paşa komutasındaki Türk-Yunan savaşlarına katılan Kenzi, Mesolongi ve Atina çarpışmaları sonrasında yaşadıklarını ise; ikisi Atina ve birisi de Mesolong olmak üzere üç destanda anlatır. 1833 yılında çıkan Gâvur İmam İsyanı sırasında Kenzi, Kıbrıs'ta bulunmaktadır ve bu olaylardan sonra ünlü Dasitan-ı Kıbrıs (Kıbrıs Destanı)'nı yazmıştır. Kıbrıs Destanı'nda, hem Osmanlı yönetimini hem de Ortodoks Kilisesi'ni hedefleyen bir Rum-Türk halk ayaklanmasını (1833 Baflı -Gavur- İmam ile Papaz Kaloferios İsyanı) eleştirir.

Tekrar Edirne'ye dönen Âşık Kenzî, 1839 yılında Edirne'de vefat ader. Musalla Bakkalı önündeki mezarlığa defnedilir. Mezar taşına yazılan beyitte şunlar yazar:
"Azm-i 'ukba eylediğim gûş edenler fevtine
Didiler târih: Kenzî çekdi dünyadan ayağ"

45 yıl gibi kısa yaşamı süresince Kenzi geride bir divan oluşturacak kadar şiir bırakmııştır. Âşık Kenzî, çok özendiği divan şairleri gibi kendisinin de divan sahibi olduğunu belirtmiş olmasına rağmen, yazılı olarak bir divanı oluşmamıştır.

Demişler şair-i meydan çıkar mı şehr-i Kıbnsta
Dedim Kenzi hakikattır fakat bir dane ben çıktım

Harid Fedai; Kenzî'nin divanında dokuz destan bulunduğunu tespit etmiştir (Harid Fedâî. Kıbrıs Türk Kültürü-Bildiriler II. 372). Bunlar sırasıyla şöyledir: 1-) Dâsitân-ı Atina 2-) Dâsitân-ı Baltepe 3-) Dâsitân-ı Râsim Paşa 4-) Dâsitân-ı Sül 5-) Dâsitân-ı Pizeren-Kalkandelen 6-) Dâsitân-ı Mesolong 7-) Dâsitân-ı Atina (ikinci kez) 8-) Dâsitân-ı Asakir-i Mansure 9-) Dâsitân-ı Kıbrıs Bu destanlardan ikisi hariç yedi tanesi doğrudan Rumeli ile ilgili destanlardır.