niyazi berkes

toplumbilim konusunda dünyada kendisinden söz ettirmeyi başarmış, uzun yıllar yurtdışında yaşamasına karşın, düşünceleri ve eserleri ile Türk fikir hayatını derinden etkilemiş bir kişidir. 21 Eylül 1908 yılı Lefkoşa doğumludur. 1931'de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü'nü bitirdi. Bir süre değişik işlerde çalıştı ve 1935'te İ.Ü. Edebiyat Fakütesi'nde sosyoloji asistanı oldu. Aynı yıl toplumbilim çalışmaları için, Behice Boran'la birlikte ABD'de Chicago Üniversitesi'ne gitti. 1939'da Türkiye'ye döndü, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinde sosyoloji doçenti olarak göreve başladı.

O dönemde "solculukla" ve "komünistlikle" suçlandı. 1948'de Dil Tarih Coğrafya Fakültesi'nin tasfiyesi sırasında Pertev Naili Boratav ve Behice Boran'la birlikte Niyazi Berkes'i görevinden uzaklaştırıldı. 1952'de Kanada McGill Üniversitesi'nde öğretim üyeliğine başladı. aynı üniversitede Türkiye'nin tarihsel ve toplumsal evrimiyle ilgili sayısız çalışmalar yapan Berkes, 1975 yılında emekli oldu ve Birleşik Krallık'a yerleşti.

Özellikle Türkiye'nin Osmanlı İmparatorluğu döneminden günümüze dek geçirdiği değişimler üzerine araştırmalar ve bunlara ek olarak da kuramsal toplumbilim çalışmaları yaptı. 1942'de yazdığı "Bazı Ankara Köyleri Üzerine Araştırma" adlı alan çalışması toplumbilim alanında Türkiye'de yayımlanan ilk monografilerden biridir.Türkiye'de Çağdaşlaşma (1973) adlı çalışması ise toplumbilim alanında en önemli yapıtlarından biridir.



Eserleri:
İnceleme Araştırma

Propaganda Nedir? (1942)
Siyasi Partiler (1964)
Türkiye' de Çağdaşlaşma (The Development of Secularism in Turkey, 1964)
Batıcılık, Ulusçuluk ve Toplumsal Devrimler (1965)
Arap Dünyasında İslamiyet, Milliyetçilik ve Sosyalizm (1969)
Türkiye İktisat Tarihi[3] Cilt 1, Cilt 2 (1969,1970)
Türk Düşününde Batı Sorunu (1975)
Atatürk ve Devrimler (1982)
Teokrasi ve Laiklik (1984)

Anı kitabı
Unutulan Yıllar

Gezi Kitabı
Asya Mektupları

unutulan yıllar isimli otobiyografisi sadece kendi yaşamı ve çalışmaları hakkında değil, ilk bölümünde anlattığı 1930lu yılların kıbrıs'ına ait de çok değerli gözlem ve bilgileri içerir. kendisinden 10 yaş kadar küçük olan taner baybars'ın plucked in far off land adlı kitabı dışında o dönemi içeriden anlatan bu nitelikte başka bir metin bilmiyorum.