kalavaç

Lefkoşa'ya bağlı Beşparmakların eteklerinde Mesarya Ovası'nın en gözde köylerinden biridir. Ercan Yonca Kavşağı'ndan 10 kilometre uzaklıkta zeytin ağaçları ve yeşil alanlarla çevrili Kalavaç köyünün isminin yaklaşık Muğla yöresinden, Kalavaçlu aşiretinin Kıbrıs'a mecburi olarak gönderilmesiyle oluştuğu belirtilir diğer bir yoruma göre ise köylünün ataları, gerçek bir efsanenin içinden gelmekte.

1723'te Konya Karaman Beyliği'nde Osmanlıya karşı isyan edince, Kıbrıs'a sürgüne gönderilirler. Antalya'dan getirilen “Epiko” adlı bir Rum Ortodoks keşişin yanına hizmetkar olarak verilirler. Fakat hizmetkarlığı içlerine sindiremezler. Osmanlıya bu kez Kıbrıs'ta bir isyan ederler. Ve kendilerini “Kalavaç” denilen köyün ortasında bulurlar topluca...

Adanın fethinden 152 yıl sonra adaya gelen Kalavaçlıların ataları, özgürlüklerinden asla taviz vermeyen, başları her zaman dik, ne istediğini bilen, nasıl yaşayacaklarını ancak kendileri belirleyen yürekli insanlardı. Üç aile olarak bu köye yerleşip çoğaldılar. İngiliz sömürge yönetimine de isyan edince ilk idam kararı onlar için verilir.. O çetin yıllardan sonra, Kalavaç Türklerin ebedi yerleşim yeri olur.