ahmet tevfik efendi

mengene
kıbrıslı türklerin ilk gazetecilerindedir.

1838 yılında rodos'da doğdu. öğrenimini istanbul'da tamamlayan ahmet tevfik, gazeteciliğe 1891 yılında zaman gazetesi'nde başlar. tevfik efendi bu gazetede 9 kuruş gündelikle dört yıl çalışır. zaman gazetesi'nin sahibi derviş paşa, padişah yanlısı kendisi ise jön türk taraftarı olduğundan aralarında anlaşmazlık çıkar ve dört yıl boyunca çalıştığı gazeteden ayrılır. gazetecilikten kopamayan ahmet tevfik,

1896 yılında kokonoz gazetesini yayıımlar. bu gazete kıbrıs türklerinin ilk mizah gazetesidir. fakat maddi imkansızlıklardan dolayı kokonoz uzun ömürlü olmaz, 1897 yılında kapanır. aynı yıl akbaba adı ile bir mizah gazetesi çıkarmaya başlayan ahmet tevfik efendi, 1898'de bu gazeteyi kapatır.

1901yılında mirat-ı zaman adında siyasi bir gazete çıkarır. mirat-ı zaman çıkardığı diğer gazetelere göre daha uzun ömürlü olur. ancak 1910 yılında bu gazeteyi de kapatmak zorunda kalır. kokonoz'u tekrar yayımlar. 2 mayıs 1910'da çıkmaya başlayan ikinci kokonoz ancak 9 sayı devam eder. 28 haziran 1910 tarihinde kapanır.

ahmet tevfik efendi, girit, selânik, makedonya, bosna gersek gibi osmanlı topraklarında yaşayan müslüman türklerin yaşayışını yakından takip ederek, uğradıkları zulümlere gazetelerinde sıkça yer vermiştir. kıbrıs'ın ilk hiciv şairi olarak kabul edilen tevfik efendi 1910 yılında hayata veda etti.

ahmed tevfik efendi'nin gazetelerde yer alan yazı ve şiirlerinin yanında yazmış olduğu bir manzara-i dil-güşâ'sı kıbrıs'ta öykü türünün ilk örneğidir. çıkardığı kokonoz gazetesinde, bazı yazılarını teatral bir atmosfer içinde kaleme alır ve kıbrıs türk edebiyatı'nda tiyatro türünün ilk işaretlerini verir. onun kaleme aldığı “bir fasl-ı komedya”sı bir gazete yazısı gibi gözükse de, yazılış biçimi bir tiyatro eseri tarzındadır. hicran-ı Ebedî (1895) adlı üç perdelik millî piyesi de kıbrıs'ta basılmış ilk tiyatro eseridir.

tevfik efendi'nin bir de padişah II. abdülhamid yönetimini eleştiren belâ-yı istibdat (1909) adlı oyunu vardır. ayrıca ayrı basım halinde yayımladığı tesalya Savaşı'na dair, 99 dörtlükten oluşan uzun bir destanı da vardır.
bu başlıktaki tüm girileri gör

neden bekliyorsun?


bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?

üye ol